Τεχνικές και πρακτικές Αξιολόγησης
Η Αξιολόγηση στην Εκπαίδευση και στη Δια Βίου Κατάρτιση-Επιμόρφωση
(Evaluation in Education and Evaluation in Lifelong Learning)
Στο συγκεκριμένο μάθημα αναλύονται πρακτικά μοντέλα Αξιολόγησης, όπου διασυνδέονται θεωρητικά σχήματα για τη μέθοδο Αξιολόγησης. Δίνεται έμφαση στις διαφορετικές μορφές Αξιολόγησης που αντιστοιχούν σε διαφορετικούς εκπαιδευτικούς-επαγγελματικούς χώρους. Επίσης, αξιοποιούνται και ειδικά ζητήματα που σχετίζονται με το περιεχόμενο του προς αξιολόγηση θέματος, ώστε να ενσωματωθεί και η αντίστοιχη θεωρία. Το ζήτημα το τεχνικό για οποιαδήποτε μορφή Αξιολόγησης προσδιορίζεται συνδυαστικά και από το είδος της Αξιολόγησης σε σχέση με το χρόνο και το έργο που πρέπει να επιτελεστεί. Σε πρακτικό επίπεδο, επιδιώκεται να αναδειχθεί η πολυπαραγοντική οργάνωση των μοντέλων Αξιολόγησης. Στο μικρο-επίπεδο, παρουσιάζονται ευέλικτα μοντέλα Αξιολόγησης ως επιλεκτικά μοντέλα που μπορούν να είναι αποδοτικά σε επαναλαμβανόμενες αξιολογήσεις σε εκπαιδευτικά και επαγγελματικά περιβάλλοντα.
Ενότητα 1η Εννοιολογική αποσαφήνιση του όρου «εκπαιδευτική αξιολόγηση»
Ενότητα 2η Μορφές εκπαιδευτικής αξιολόγησης
Ενότητα 3η Κοινωνία της Μάθησης & δεξιότητες για τον 21ο αιώνα
Ενότητα 4η Αξιολόγηση της Επίδοσης των Εκπαιδευομένων στα Σύγχρονα Περιβάλλοντα Μάθησης
Ενότητα 5η Τεχνικές Αξιολόγησης της Επίδοσης των Εκπαιδευόμενων: (Α΄μέρος)
Ενότητα 6η Τεχνικές Αξιολόγησης της Επίδοσης των Εκπαιδευόμενων: (Β΄μέρος)
Ενότητα 7η Τεχνικές Αξιολόγησης της Επίδοσης των Εκπαιδευόμενων: (Γ΄μέρος)
Ενότητα 8η Η αξιολόγηση του έργου του εκπαιδευτικού και η επαγγελματική του ανάπτυξη
Ενότητα 9η Αξιολόγηση Σχολικών Μονάδων
Ενότητα 10η Σχεδιασμός και υλοποίηση αξιολογικών εργαλείων (Α΄μέρος)
Ενότητα 11η Σχεδιασμός και υλοποίηση αξιολογικών εργαλείων (Β΄μέρος)
Ενότητα 12η Η περιγραφική αξιολόγηση του/της μαθητή/τριας.
Ενότητα 13η Το πρόγραμμα PISA και η αξιολόγηση των εκπαιδευτικών συστημάτων
Assessment Reform Group (2002). Assessment for learning: 10 principles. University of Cambridge: Assessment Reform Group. https://www.hkeaa.edu.hk/doclibrary/sba/hkdse/eng_dvd/doc/Afl_principles.pdf
Barkatsas, T. & McLaughlin, P. (Eds.) (2021). Authentic Assessment and Evaluation Approaches and Practices in a Digital Era. Brill.
Black, P. & Wiliam, D. (1998). Inside the black box: raising standards through classroom assessment. Phi Delta Kappan, 80(2), 139-148. https://weaeducation.typepad.co.uk/files/blackbox-1.pdf
Care, E., Griffin, P. & Wilson, M. (Eds.). (2018). Assessment and teaching of 21st century skills: Research and applications. Springer International Publishing.
Field, A. (2016). Η Διερεύνηση της Στατιστικής με το SPSS της IBM. Προπομπός.
Gardner, J. (Eds.) (2012). Assessment and learning. London: Sage.
Κασσωτάκης, M. (2013).Θεωρητικές προσεγγίσεις & πρακτικές εφαρμογές Αθήνα: Γρηγόρη.
Kershner, B. (2021). Understanding Educational Complexity: Integrating Practices and Perspectives for 21st Century Leadership. Brill.
Oosterhof, Α., (Κασιμάτη, Αικ. επιμ). (2010). Εκπαιδευτική Αξιολόγηση: Από τη Θεωρία στην Πράξη. Αθήνα: Έλλην.
Πετροπούλου, Ο., Κασιμάτη, Αικ. & Ρετάλης, Σ. (2015). Σύγχρονες Μορφές Εκπαιδευτικής Αξιολόγησης με Αξιοποίηση Εκπαιδευτικών Τεχνολογιών. Ελληνικά Ακαδημαϊκά Ηλεκτρονικά Συγγράμματα και Βοηθήματα.
ΥΠΠΕΘ-ΙΕΠ (2019). Οδηγός Εκπαιδευτικού για την Περιγραφική Αξιολόγηση στο Νηπιαγωγείο. http://iep.edu.gr/el/deltia-typou-genika/odigos-ekpaideftikoy-gia-tin-perigrafiki-aksiologisi-sto-nipiagogeio
ΥΠΠΕΘ-ΙΕΠ (2019). Οδηγός Εκπαιδευτικού για την Περιγραφική Αξιολόγηση στο Δημοτικό. Τεύχη Α΄, Β΄& Γ’. http://iep.edu.gr/el/deltia-typou-genika/odigos-ekpaideftikoy-gia-tin-perigrafiki-aksiologisi-sto-dimotiko
ΥΠΠΕΘ-ΙΕΠ (2019). Οδηγός Εκπαιδευτικού για την Περιγραφική Αξιολόγηση στο Γυμνάσιο. Τεύχη Α΄, Β΄ & Γ’. http://iep.edu.gr/el/deltia-typou-genika/odigos-ekpaideftikoy-gia-tin-perigrafiki-aksiologisi-sto-gymnasio
Ρεκαλίδου, Γ. (2011). Αξιολόγηση της μάθησης ή αξιολόγηση για τη μάθηση. Αθήνα: Πεδίο
Ρούσσος, Π. & Τσαούσης, Γ. (2020). Στατιστική Εφαρμοσμένη στις Κοινωνικές Επιστήμες με τη Χρήση του SPSS και του R. Αθήνα: Gutenberg.
Silver, C., & Lewins, A. (2018). Ποιοτική έρευνα υποστηριζόμενη από Λογισμικά: ένας οδηγός βήμα προς βήμα. Liberal Books.
Wiliam, D. (2016). Embedded formative assessment. Solution Tree.
Η Αικατερίνη Κασιμάτη είναι Καθηγήτρια στο Παιδαγωγικό Τμήμα της Ανώτατης Σχολής Παιδαγωγικής και Τεχνολογικής Εκπαίδευσης (Α.Σ.ΠΑΙ.Τ.Ε.), με γνωστικό αντικείμενο: «Θεωρία, Πράξη και Αξιολόγηση της Διδασκαλίας». Διδάσκει τα γνωστικά αντικείμενα: «Εκπαιδευτική Αξιολόγηση», «Διδακτική Μεθοδολογία», «Διδακτική Μαθημάτων Ειδικότητας» και «Πρακτικές Ασκήσεις Διδασκαλίας (Π.Α.Δ.)» σε προπτυχιακούς και μεταπτυχιακούς φοιτητές, σπουδαστές του Ετήσιου Προγράμματος Παιδαγωγικής Κατάρτισης (Ε.Π.ΠΑΙ.Κ.), νεοδιορισμένους και εν ενεργεία εκπαιδευτικούς, καθώς και σε επιμορφωτικά σεμινάρια για στελέχη Εκπαίδευσης.
Είναι Διευθύντρια του Εργαστηρίου Διδακτικής και Αξιολόγησης του Παιδαγωγικού Τμήματος της Α.Σ.ΠΑΙ.Τ.Ε., Πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου της Ελληνικής Εταιρείας Εκπαιδευτικής Αξιολόγησης, Επιστημονική Υπεύθυνη του Ετήσιου Προγράμματος Παιδαγωγικής Κατάρτισης (Ε.Π.ΠΑΙ.Κ.) (2015-21) και του Προγράμματος Ειδίκευσης στη Συμβουλευτική και τον Προσανατολισμό (Π.Ε.ΣΥ.Π.) (2018-21).
Συμμετέχει ως μέλος εκλεκτορικών σωμάτων και ως μέλος των τριμελών εισηγητικών επιτροπών καθώς και μέλος επιτροπών αξιολόγησης διδακτορικών διατριβών. Έχει αποτελέσει Πρόεδρος σε Επιστημονικές και Οργανωτικές Επιτροπές Συνεδρίων και Ημερίδων.
Έχει δημοσιεύσει σε διεθνή και ελληνικά περιοδικά, βιβλία και πρακτικά διεθνών και ελληνικών συνεδρίων. Είναι συγγραφέας του βιβλίου «Σύγχρονες μορφές εκπαιδευτικής αξιολόγησης με αξιοποίηση εκπαιδευτικών τεχνολογιών» (2015). Έχει εκδώσει δύο βιβλία στο γνωστικό πεδίο της Διδακτικής Μεθοδολογίας και της Εκπαιδευτικής Αξιολόγησης και έχει επιμεληθεί πρακτικά επιστημονικών συνεδρίων. Το συγγραφικό της έργο είναι διεθνώς αναγνωρισμένο, όπως αποτυπώνεται και από τις αντίστοιχες ετεροαναφορές, και είναι κριτής σε διεθνή και ελληνικά επιστημονικά περιοδικά. Τα επιστημονικά και ερευνητικά της ενδιαφέροντα εστιάζονται στη γνωστική περιοχή της Εκπαιδευτικής Αξιολόγησης, της Διδακτικής και έχει θεσπίσει στην Ελλάδα της έννοια της Αυθεντικής Αξιολόγησης και Μάθησης.
Ενδεικτικές Δημοσιεύσεις
-
Kasimatis, K., Moutsios-Rentzos, A., & Kalavasis, F. (2021). A Systemic Approach to Authentic Evaluation in Education. In T. Barkatsas, & P. McLaughlin (Eds.), Authentic Assessment and Evaluation Approaches and Practices in a Digital Era (pp. 329-349). Brill: Leiden, Netherlands. ISBN 978-90-04-50155-3.
-
Kasimatis, K., Moutsios-Rentzos, A., Stasinoulia, A. & Papageorgiou, T. (2020). Investigating students’ conceptions about the characteristics of the effective teacher. New Trends and Issues Proceedings on Humanities and Social Sciences, 7(1), pp 149–157. DOI: 10.18844/prosoc.v%vi%i.4879
-
Athanasiadis, Α., & Kasimatis, K. (2022, June 18-20). An innovative approach in the evaluation of service quality in a pedagogical training program [Paper presentation]. In M.Carmo: Education and New Developments. International Conference of education and new developments, Madeira Island. inScience Press.
-
Κασιμάτη, Αικ. (2020). Η καλλιέργεια Μεταγνώσης ως το ανώτερο επίπεδο γνωστικής συνθετότητας. Ελληνική Επιθεώρηση Εκπαιδευτικής Αξιολόγησης, Τόμος 5 (1-12), 58-76, Ελληνική Εταιρεία Εκπαιδευτικής Αξιολόγησης.
-
Κasimatis, Κ., Kouloumpis, D., & Papageorgiou, T. (2019). Cultivation of 21st-century skills: Creating and implementing rubrics for assessing projects. New Trends and Issues Proceedings on Humanities and Social Sciences, 6(7), 180-188. https://doi.org/10.18844/prosoc.v6i7.4526
-
Kasimatis, Κ., Gkantara, C., Psycharis, S., Petropoylou, O., (2019). Promoting STEM content epistemology in Technology enhanced collaborative learning environments. International Journal of Physics & Chemistry Education (IJPCE),11(2), 55-65 (http://www.ijpce.org/index.php/IJPCE/about/editorialTeam)
-
Kasimatis, K., & Papageorgiou, T. (2020). Creating authentic learning and assessment environments. In Proceedings of Education and New Developments 2020, International Conference on Education and New Developments 2020 (END 2020 Conference), (pp. 58-62), 27-29 June 2020. p-ISSN: 2184-044X e-ISSN: 2184-1489 ISBN: 978-989-54815-2-1
-
Κασιμάτη, Αικ. (2018).H μεταγνωστική επίγνωση στην ανάγνωση και η σύνδεσή της με την αυτοαξιολόγηση. Στο Πρακτικά του 2ου Επιστημονικού Συνεδρίου Εκπαιδευτικής Αξιολόγησης (2018), Εκπαιδευτική Αξιολόγηση: Σύγχρονες τάσεις & προοπτικές, 11- 13 Μαΐου, 2018. (158-164)Αθήνα: Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο.
Η Ευστρατία Σοφού είναι Επίκουρη Καθηγήτρια με γνωστικό αντικείμενο Διδασκαλία και Αξιολόγηση στην Προσχολική Εκπαίδευση και διδάσκει στο Παιδαγωγικό Τμήμα Νηπιαγωγών Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων. Έχει πραγματοποιήσει σπουδές Παιδαγωγικής στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και στο Πανεπιστήμιο της Γρανάδας (Ισπανία). Ασχολείται με ζητήματα που αφορούν την εκπαιδευτική αξιολόγηση, τη διδακτική μεθοδολογία, τα αναλυτικά προγράμματα, την εκπαίδευση και επιμόρφωση των εκπαιδευτικών και τη συγκριτική εκπαίδευση. Σε σχέση με την εκπαιδευτική αξιολόγηση διδάσκει σε προπτυχιακό επίπεδο το μάθημα «Η αξιολόγηση στην προσχολική εκπαίδευση» στο Παιδαγωγικό Τμήμα Νηπιαγωγών του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων και σε μεταπτυχιακό επίπεδο το μάθημα «Εναλλακτικές μορφές αξιολόγησης στην τάξη» στο ΠΜΣ του ίδιου τμήματος και πανεπιστημίου. Είναι επίσης συνδιδάσκουσα στο μάθημα «Αξιολόγηση σχολικών μονάδων και εκπαιδευτικών» σε μεταπτυχιακό πρόγραμμα του ΕΚΠΑ και διδάσκει επί σειρά ετών το μάθημα «Εκπαιδευτική Αξιολόγηση» στο ΕΠΠΑΙΚ της ΑΣΠΑΙΤΕ. Επιπλέον έχει συμμετάσχει σε πολλά επιμορφωτικά προγράμματα ως επιμορφώτρια με θέματα σχετικά με την αξιολόγηση του μαθητή και την αυτοαξιολόγηση των σχολικών μονάδων. Υπήρξε μέλος της επιστημονικής μονάδας για την υλοποίηση του πιλοτικού προγράμματος του Υπουργείου Παιδείας για την περιγραφική αξιολόγηση του Υπουργείου Παιδείας από το 2016 έως το 2018 και συγγραφέας του επιμορφωτικού υλικού που εκπονήθηκε για την εφαρμογή της στην υποχρεωτική εκπαίδευση. Έχει διατελέσει επίσης μέλος της επιστημονικής μονάδας για την εφαρμογή του πιλοτικού προγράμματος του Υπουργείου Παιδείας σχετικά με την αυτοαξιολόγηση των σχολικών μονάδων από το 2011 έως το 2013 και έχει συγγράψει σε συνεργασία με τα υπόλοιπα μέλη το επιμορφωτικό υλικό του προγράμματος. Τέλος, έχει διατελέσει Πάρεδρος Προσχολικής Αγωγής για την αξιολόγηση του εκπαιδευτικού έργου και την επιμόρφωση των εκπαιδευτικών της Προσχολικής Εκπαίδευσης με πενταετή θητεία στο Παιδαγωγικό Ινστιτούτο (2004-2009). Στις δημοσιεύσεις της περιλαμβάνονται μονογραφίες, άρθρα σε ελληνικά και διεθνή περιοδικά, κεφάλαια σε συλλογικούς τόμους, δημοσιεύσεις σε πρακτικά συνεδρίων κ.ά.
Ενδεικτικές δημοσιεύσεις
-
Σοφού, Ε. (2022). Η ενεργητική ακρόαση των μικρών παιδιών. Διερευνώντας τον ρόλο και τη σημασία της στην προσχολική εκπαίδευση. Gutenberg
-
Sofou, E., & Jiménez Ramírez, M. (2020). The preschool PISA: A new paradigm of children’s assessment in early childhood education. Education Policy Analysis Archives, 28 (90). https://doi.org/10.14507/epaa.28.507
-
Σοφού, Ε. (2020). Η αξιολόγηση των παιδιών προσχολικής ηλικίας και το «προσχολικό» PISA, Συγκριτική και Διεθνής Επιθεώρηση, 24, 64-81.
-
Σοφού, Ε. & Στεργίου, Λ. (2019). Άντρες και μελλοντικοί νηπιαγωγοί. Διερεύνηση των αντιλήψεων για τον ρόλο τους. Διάλογοι! Θεωρία και Πράξη της Αγωγής και της Εκπαίδευσης, 5, 5-35.
-
Σοφού, Ε. (2021). Η Συγκριτική Εκπαίδευση. Στο Α. Ανδρούσου & Β. Τσάφος (Επιμ.) Οι Επιστήμες της Εκπαίδευσης: Ένα δυναμικό διεπιστημονικό πεδίο. Gutenberg
-
Μακρή – Μπότσαρη, Ε., Τογαντζή, Π. & Σοφού, Ε. (2019). Διερεύνηση της ανάπτυξης του προφορικού λόγου και της δημιουργικής σκέψης των παιδιών προσχολικής ηλικίας, μέσα από διδακτικές παρεμβάσεις αξιοποίησης της εικαστικής τέχνης. Ψυχολογία, 24 (1), 51-72.
-
Σοφού, Ε. (2019). Το δικαίωμα των παιδιών στην ακρόαση και τη συμμετοχή: Η σημασία και η εφαρμογή του στην προσχολική εκπαίδευση. Στο Ά. Γιώτσα (επιμ.). Ανθρώπινα δικαιώματα και εκπαίδευση. Gutenberg
-
Μαρτίδου, Ρ. & Σοφού, Ε. (2016). Η διατύπωση ερωτήσεων στο Νηπιαγωγείο. Στο Ρ. Μαρτίδου, Σύγχρονες διδακτικές προσεγγίσεις στην προσχολική και πρωτοσχολική εκπαίδευση, (σσ. 57-67). Θεσσαλονίκη: Δίσιγμα.
-
Σοφού, Ε. (2014). Η αυτοαξιολόγηση της σχολικής μονάδας. Στο Κατσαρού, Ε. & Λιακοπούλου, Μ. (επιμ.). Θέματα διδασκαλίας και αγωγής στο πολυπολιτισμικό σχολείο. (σσ. 615-648). Θεσσαλονίκη: Υ.ΠΑΙ.Θ.
Ο Ανδρέας Μούτσιος-Ρέντζος είναι Επίκουρος Καθηγητής στο Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης του Ε.Κ.Π.Α. (Πτυχιούχος Μαθηματικός ΕΚΠΑ· MSc & PhD in Mathematics Education του Πανεπιστημίου του Warwick· μεταδιδακτορική έρευνα σε συστημικές προσεγγίσεις και πολυπλοκότητα στις συνδέσεις της επιστημολογίας με την ψυχολογία της μάθησης και της διδασκαλίας με τον εκπαιδευτικό σχεδιασμό για την μαθηματική εκπαίδευση στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου) και Διευθυντής του Εργαστηρίου Μαθηματικών Ιστορίας, Φιλοσοφίας και Διδακτικής των Μαθηματικών του Τμήματος. Στο πλαίσιο αξιολόγησης και διοίκησης σχολικών μονάδων και στην ανάδειξη της σημασίας της ανάλυσης, ερμηνείας και αξιοποίησης των αξιολογικών δεδομένων διδάσκει μαθήματα σε Π.Μ.Σ. στο Εθνικόν και Καποδιστριακόν Πανεπιστημίο Αθηνών, στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου, και στο Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής. Η διδακτική και ερευνητική του εμπειρία περιλαμβάνει διδασκαλία σε προπτυχιακά και σε μεταπτυχιακά προγράμματα σπουδών σε περιεχόμενο συναφές με τη Διδακτική των Μαθηματικών, τη Μεθοδολογία Εκπαιδευτικής Έρευνας, καθώς και τη σχεδίαση και ανάλυση ερευνών ποσοτικών και πολλαπλών/μικτών μεθοδολογικών προσεγγίσεων με χρήση διάφορων λογισμικών ποσοτικής και ποιοτικής ανάλυσης (R, SPSS & AMOS, Atlas.ti κ.ά.) και μεθόδων (παραμετρικών και μη, μονο-/πολύ-παραμετρικών κ.ά.). Είναι μέλος ελληνικών και διεθνών επιτροπών του αντικειμένου του (ενδ. Δ.Σ. Εν.Ε.Δι.Μ., αιρετό μέλος CIEAEM), συντονιστής του περιοδικού Ευκλείδης Γ΄, παιδαγωγικά υπεύθυνος του διαγωνισμού «Πυθαγόρας» της Ε.Μ.Ε., κριτής σε διεθνή και ελληνικά περιοδικά και συνέδρια κ.ά. Στο δημοσιευμένο έργο του περιλαμβάνονται άρθρα σε διεθνή περιοδικά, βιβλίο, κεφάλαια σε συλλογικούς τόμους, εργασίες, εργαστήρια και ομάδες ανταλλαγών σε συνέδρια, πρόλογοι σε βιβλία κ.ά.
Ενδεικτικές Δημοσιεύσεις
-
Μούτσιος-Ρέντζος, Α., & Καλαβάσης, Φ. (2021). Συστημικές προσεγγίσεις και πολυπλοκότητα στον διεπιστημονικό εκπαιδευτικό σχεδιασμό για τα μαθηματικά στην εκπαιδευτική μονάδα. Στο Α. Κοντάκος & Φ. Καλαβάσης (Επ.), Θέματα Εκπαιδευτικού Σχεδιασμού 12 (σελ. 282-313). Διάδραση.
-
Kasimatis, K., Moutsios-Rentzos, A., & Kalavasis, F. (2021). A Systemic Approach to Authentic Evaluation in Education. In T. Barkatsas, & P. McLaughlin (Eds.), Authentic Assessment and Evaluation Approaches and Practices in a Digital Era (pp. 329-349). Brill.
-
Μούτσιος-Ρέντζος, Α. (2020). Εμφανίσεις και συν-εμφανίσεις λεκτικής και μη λεκτικής επικοινωνίας στην μαθηματική επιχειρηματολογία: εφαρμογές του σχήματος του Toulmin. Στο Α. Θ. Κοντάκος & Π. Ι. Σταμάτης (Επ. Επιμ.), Επικοινωνία και Εκπαίδευση, τ. 3, Θέματα Θεωρίας και Ερευνητικής Μεθοδολογίας της Επικοινωνίας στην Εκπαίδευση (σ. 337-357). Διάδραση.
-
Moutsios-Rentzos, A., Kalavasis, F., & Sofos, E. (2017). Learning paths and teaching bridges: The emergent mathematics classroom within the open system of a globalised virtual social network. In G. Aldon, F. Hitt, L. Bazzini, & U. Gellert. Mathematics and technology (pp. 371-393).
-
Moutsios-Rentzos, Α., & Kalavasis, F. (2016). Systemic approaches to the complexity in mathematics education research. International Journal for Mathematics in Education HMS i-JME, 7, 97-119.
-
Καλαβάσης, Φ., & Μούτσιος-Ρέντζος, Α. (2015). Ανάμεσα στο μέρος και στο όλο. Aναστοχαστική οικοδόμηση μαθηματικών εννοιών.
-
Moutsios-Rentzos, Α., Chaviaris, P., & Kafoussi, S. (2015). School socio-cultural identity and perceived parental involvement about mathematics learning in Greece. REDIMAT-Journal of Research in Mathematics Education, 4(3), 234-259.
-
Moutsios-Rentzos, A., Spyrou, P., & Peteinara, A. (2014). The objectification of the right-angled triangle in the teaching of the Pythagorean Theorem: an empirical investigation. Educational Studies in Mathematics, 85(1), 29-51.